تشيع در نيجريه
نيجريه كشوري است با مساحت 768/923 كيلومتر مربع و جمعیتی بالغ بر 140 ميليون نفر، واقع در غرب افریقاکه از لحاظ جغرافيايي، اجتماعي و فرهنگي يكي از متنوعترين كشورهاست.
كشور نيجريه پرجمعيتترين كشور آفريقا و به طور بالقوه يكي از ثروتمندترين آنهاست و با وجود اينكه داراي منابع طبيعي و انساني فراواني بوده و از بازار داخلي قدرتمندي برخورداراست اما به مقدار زيادي بر بخش اقتصاد خارجي و به طور ويژه به درآمد نفتي خود تكيه كرده است.
بيش از 60 درصد از جمعيت اين كشور به شغل كشاورزي مشغول مي‌باشند كه اين خود باعث فراهم آمدن حجم عمده اي از منابع غذايي و ذخاير مواد خام گرديده است.
كشور نيجريه در سال 1960 استقلال خود را بدست آورد. تاريخچة پس از استقلال اين كشور همواره با عنادهاي قومي منطقه اي و وجود تضاد ميان قوانين نظامي و غيرنظامي همراه بوده است.
پایتخت نيجريه "آبوجا" است و از جمله مهمترين و بزرگترين تنوعات قومي اين كشور مي‌توان به 3 قوم Yoruba ، Ibo و HausaِFulani در شمال كشور اشاره نمود.
«ابراهیم مؤذن» حدود پنج سال و نیم است که در ایران زندگي مي‌كند. او اهل كشور نيجريه است و اكنون طلبه جامعة المصطفی العالمیة مي‌باشد و در رشته کارشناسی ارشد علوم قرآن و تفسیر مشغول تحصيل است. آنچه میخوانید گفتگویی است با ایشان درباره تشیع در نیجریه:
ابنا: در کشور نیجریه جمعیت مسلمانان و شیعیان چقدر است؟
ـ از140 میلیون نفر جمعیت نیجریه، حدود 55 درصد مسلمان، 35 درصد مسیحی و ده درصد بقیه هم طبیعتپرست يا بي‌دين هستند. از بین 55 درصد مسلمان هم، چیزی حدود هفت میلیون نفر شیعه هستند..
ابنا: رابطه اهل‌سنت و شیعیان و همچنین مسلمانان با غیرمسلمانان در نیجریه چگونه است؟
ـ تا قبل از پیروزی انقلاب اسلامی ایران هم تعدادي شيعه در نیجریه وجود داشت. اما پس از پیروزی انقلاب در ایران، مکتب اهلبیت(ع) به شکل عجیبی در نیجریه معرفی شد و پیروان زیادی پیدا کرد. هم‌اكنون افراد زيادي هستند که قبلاً سنی بودند و بعداً به مکتب اهلبیت(ع) گرایش پیدا کردند. بنابراین طبیعی است که در خیلی از خانوادهها بعضی از فرزندان، اهل‌سنت باشند و بعضی دیگر شیعه. پس روابط صمیمیای باید برقرار باشد. يعني طبيعي است كه مشكلي بين اهل‌سنت و شيعيان وجود ندارد.
البته یکسری افراد مغرض وهمچنین وهابیهای تندرو از این روابط خوب نگران هستند و علیه گسترش تشیع توطئه ایجاد کرده و مشکلاتی به وجود میآورند که بعضاً به زد و خورد نیز منجر میشود. اما بطورکلی اهل‌سنت غیروهابی و غیرمغرض هیچ مشکلی با ما شیعیان ندارند و همزیستي مسالمتآمیزی با هم داریم. با بقیه ادیان هم مشکلی نداریم.
ابنا: عوامل و زمینههایی که باعث رشد استبصار در نیجریه شد چه چیزهایی هستند؟
ـ همانگونه که گفتم، محرک اصلی اين موج شيعه‌طلبي، پیروزی انقلاب اسلامي و نيز موج اسلامخواهی در جهان بود. این موج باعث شده افرادی با انگیزه اسلامخواهی راهی حوزه علمیه قم شوند و دروس مذهبی بخوانند.
از طرفی، جامعیت مکتب اهلبیت(ع)، سازگاری آن با فطرت انسانی، دلایل قانعکننده عقلی و نقلی، استواری پیروان اهلبیت(ع) و تشیع بر مسأله عشق و محبت، مسائل عاطفی مربوط به مظلومیت اهلبیت(ع)، همچنین مسأله بسیار عمیق دعا و نیایش که در مکتب اهلبیت علیهم السلام هست و در هیچ مکتب دیگری در دنیا وجود ندارد موجب رشد سريع تشيع در نيجريه شد. در هیچ دين و مذهبي در دنیا مانند صحیفه سجادیه، ادعیهای که در مفاتیحالجنان و مناجات ائمه(ع) هست وجود ندارد. پس این خیلی اثرگذار است.
و مسأله محبت به اهلبیت(ع)، دوستی مردم با پیامبر(ص) و خاندان او و مسأله مظلومیت آن خاندان اطهر با آن ویژگیها و آن فضائلی که دارند و اینکه چه مصائبی در این دنیا دیدند؛ هر انسانی را تحت تأثير قرار مي‌دهد. وقتي كه انسان با مصائب امام حسین(ع) در روز عاشورا مواجه شود منقلب میشود. همچنين وقتي كه مصائب امام علي(ع)، پس از وفات پيامبر(ص) را بداند، آن هم با آنهمه بيانات و احاديث روشني كه درباره جانشيني وي از سوي پيامبر وجود دارد.
ابنا: نوع رابطه حکومت و حاکمان نیجریه با فعالیتهای مذهبی شیعیان چگونه است؟
ـ اگر کسی با منافع آنها رویارویی نداشته باشد و فقط سرگرم ترویج مذهب اهلبیت(ع)، نشر کتاب، برقراری ارتباط با افراد، ارائه سخنرانی و ... حتی در سطح خود حکومت باشد، آنها مانع نمیشوند ؛ ولی آنچه باعث حساسیت آنها میشود حرکتی است که به منافع آنها لطمه وارد کند. این امر باعث عکسالعمل آنها میشود. در همه جای دنیا همینطور است.
ابنا: فرهنگ مهدويت، چقدر در رواج تشيع نقش داشته است؟
ـ همه انسانها ـ اعم از مسلمان و غیرمسلمان، شیعه و سنی ـ از وضع موجود دنیا ناراضی هستند. چون هیچکسی راضی نیست که بشر با این نابرابری، با این بیانصافی و با این گرفتاری بهسر ببرد. این امر نشان میدهد که یک چیزی در کار هست و همه مکاتب و انسانها به دنبال منجی و نجاتبخش هستند. البته اطلاعات مربوط به فرد منجی به شکل دقیق؛ با اعلام زمان تولد، محل تولد، مشخصات پدر، مشخصات مادر، مشخصات فردی و معنوی و ... فقط در مکتب اهلبیت(ع) مطرح شده و در مکاتب دیگر بحثی نشده. حتی اهل‌سنت هم آنرا به عنوان شخصی که بعداً به دنیا خواهد آمد و یا قبلاً به دنیا آمده، مطرح میکنند؛ ولی به این شکل دقیقی که در مکتب اهلبیت(ع) مطرح شده در مکاتب دیگر مطرح نشده است.
ابنا: به صورت فردی، شیعیان نیجریه چگونه مذهب اهلبیت(ع) را تبلیغ میکنند؟
ـ هرکسی برطبق مقدورات و توان خود. مثلاً روابط خانوادگی، روابط دوستانه، روابط محل کار، روابط روستا و شهر و قبیله يا فعالیتهایی مثل چاپ کتاب، ارائه مقاله و سخنرانی و ... . ضمن اینکه فعالیتهایی هم به صورت گروهی وجود دارد.
ابنا: ممنون از اینکه در اين گفتگو شرکت کردید.
